:Xrüt:MHK:MBS:NGK:Aglib:Xrüt:şmTRY:IrHt:gt:IrHt1
:KÜRÜT:MıÑaK:MıBaS:NaGaK:EGLİB:KÜRÜT:ŞıMTaRaY:İRÑeT:GeT:İRÑeT
Teñri teg Teñri yaratmış
Türk Bilge Kağan; Sözüm: Babam Türk
:Irlgb:glükrk:Zd:iy:ZGU:ZKUT:rıs:IT..L:AJ..:Aglib
:İReLGeB:GüLÜKeReK:ZiDe:İYi:ZuGO:ZuKOT:RİS:IT..La:ADN..:EGLİB
Bilge ..nda al..tı Sir,
Tokuz Oğuz, İyi Ediz otağlı beğleri,
:.
.IrHt:Xröt:. .:INDUB
:..İRÑeT:KÜRÜT:..:INuDOB
bodunu .. Türk Teñri ..
:rlgb:Xrüt:amGNKS:EÇİÇtlö:amqTRLO:MTRLO:NGK:EZÜ2
:ReLGeB:KÜRÜT:AMGıNıKaS:EÇİÇeTLÖ:AMuKUTRuLO:MuTRuLO:NaGaK:EZÜ
üstüne kağan oturdum.
Oturduğumda ölürcesine sıkılan Türk beğleri,
:MZÜ:Ekdüb:ıtrükrgüy:IZÜk:şmTHUT:Pnbs:prg:NDOB
:MüZÖ:EKDÖB:İTRÖKiReGÜY:İZÖG:ŞıMaTÑOT:PiNiBeS:PiRiGö:NuDOB
bodunu, silkinip,
sevinip, yere bakan gözü yukarı baktı. Bu çağda kendim
:IrHt:kök:eZÜ:mdti:.:IKDHLuB:trüt:grüt:RG:ECUB:PRLU
:İRÑeT:KÖK:EZÜ:MiDTİ:.:IKaDÑuLOB:TRÖT:GüRÖT:RıGa:AÇNUB:PıRıLO
oturup bunca ağır töreyi
dört yandaki ………. etdim. Üstte Kök Teñri,
:smNLıK:ıLGO:ısık:AR:nik:aDqJLIK:Ry:ZGY:ARS
:ŞıMNıLIK:ILGO:İŞİK:ARa:NİKi:ADKUDNıLIK:ReY:ZıGaY:ARSa
altta yağız yer kılındığında ikisi arasında kişi oğlu kılınmış.
:ŞMRLO:NGK:Imtsı:NGK:NMUB:MAP:MÜÇ:EZÜ:AJILGO:ısık3
:ŞıMRuLO:NaGaK:İMeTSİ:NaGaK:NıMUB:MAPa:MÜÇe:EZÜ:ADNILGO:İŞİK
Kişi oğlunun da üstüne
atalarım Bumın Kağan, İstemi Kağan oturmuş.
:smrib:İti:smrib:ATUT:nisürüt:nili:HNDOB:Xrüt:NPRLO
:ŞiMRİB:İTİ:ŞiMRİB:ATUT:NÜSÜRÖT:NİLİ:ÑıNuDOB:KÜRÜT:NaPıRuLO
Oturunca Türk Bodunu’nun
ilini, töresini tutu vermiş, edi vermiş.
:GNDUB:IKDHLuB:trüt:nplüs:üs:smr:ıGY:POK:HLOB:tröt
:GıNuDOB:IKaDÑuLOB:TRÖT:NePeLÜS:ÜS:ŞiMRi:IGaY:POK:ÑıLUB:TRÖT
Dört yan hep yağı imiş.
Ordu gönderip dört yandakı bodunu
:smrüküs:ggçZIt:smrJXy:GGLŞB:smLİK:ZB:pok:smL:POK
:ŞiMRüKÖS:GiGiLZİT:ŞiMRüDNüKÜY:GıGıLŞaB:ŞıMLIK:ZaB:POK:ŞıMLa:POK
hep almış, hep bağlamış.
Başlıya baş eğdirmiş, dizliye diz çöktürmüş.
:Ürik:igt:AKŞIy:NKRDK:ülgli
:ÜRİK:İGeT:AKŞIY:NaKRıDaK:ÜReGLİ
Doğu’da Kadırkan ormanına kadar, Batı’da
:AC:Xrüt:köX:ZSKO:İdi:AR:nik:smRJUq:igt:AKGPKrmt4
:AÇNa:KÜRÜT:KÖK:ZuSKO:İDİ:ARa:NİKi:ŞıMRuDNOK:İGeT:AKGıPaKRiMeT
Temirkapı’ya kadar
kondurmuş. İkisi arasında pek düzensiz Kök Türk öylece
:amy:ıqRYUB:smr:NGK:PL:smr:NGK:eglib:smr:RURLO
:EMiY:IKURYUB:ŞiMRe:NaGaK:PLa:ŞiMRe:NaGaK:EGLİB:ŞiMRe:RURuLO
oturur imiş. Bilge kağan
imiş. Alp kağan imiş. Buyruğu bile
:Züt:emy:INDUB:emy:irlgb:Cr:smr:PL:Cr:smr:eglib
:ZÜT:EMiY:INuDOB:EMiY:İReLGeB:ÇNiRe:ŞiMRe:PLa:ÇNiRe:ŞiMRe:EGLİB
bilge imiş gerçek, alp
imiş gerçek. Beğleri bile, bodunu bile düz
:smti:gürüt:PTUT:gli:Cr:smTUT:AC:gli:nüçü:IN:smr
:ŞiMTİ:GÜRÖT:PıTUT:GiLİ:ÇNiRe:ŞıMTUT:AÇNa:GiLİ:NÜÇÜ:INa:ŞiMRe
imiş. Onun için ili öyle
tutmuş gerçek. İli tutup töre düzenlemiş.
:smLOB:kgrk:AC:iZö
:ŞıMLOB:KeGReK:AÇNa:İZÖ
Kendisi öylece ölümü bulmuş.
:ÇGBT:lglüç:içküb:IDKSGUT:nüX:irHü:IÇTGIs:IÇGUY5
:ÇaGBaT:LiGüLÖÇ:İLKÖB:ADKıSGOT:NÜK:ERÑÖ:IÇTıGIS:IÇGOY
Yasçı, ağlayıcı,
Doğu’da, gün doğusunda Böklü Çül’lü İl, Çin,
:ACUB:IBTT:FTIQ:RTTZTU:NKIRUqçü:ZKRIQ:MRUP:RP:tüpüt
:AÇNUB:IBaTaT:NYaTIK:RaTaTZuTO:NaKIRUKÇÜ:ZıKRIK:MuRUP:RaPa:TÜPÜT
Tibet, Apar, Rum,
Kırgız, Üç Kurıkan, Otuz Tatar, Kıtayn, Tatabı, bunca
:AJ:smr:NGK:glük:GJ:smaLGUY:smaTGIS:nplk:NDOB
:ADNa:ŞiMRe:NaGAK:GüLÜK:GaTNa:ŞıMALGOY:ŞıMATGIS:NePİLeK:NoDUB
bodun gelerek ağlamış,
yaslanmış. Öyle ünlü kağan imiş. Ondan
:AJ:Cr:smLoB:NGK:ITILGO:Cr:smLOB:NGK:isini:ersik
:ADNa:ÇNiRe:ŞıMLOB:NaGaK:ITILGO:ÇNiRe:ŞıMLOB:NaGaK:İSİNİ:ERSİK
sonra, kardeşi kağan
olmuş gerçek. Oğulları kağan olmuş gerçek. Ondan
:gt:nisiç:isini:ersik
:GeT:NİSİÇe:İSİNİ:ERSİK
sonra kardeşi, ağabeği gibi
:NGK:Zisglib:Cr:qDmNLIK:gt:niHK:ILGO:Cr:qDmNLIK6
:NaGaK:ZİSGiLİB:ÇNiRe:KUDaMNıLIK:GeT:NIGNaK:ILGO:ÇNiRe:KUDaMNıLIK
kılınmadığı gerçek, oğlu
babası gibi kılınmadığı gerçek, bilgisiz kağan
:Cr:Zsglib:emy:IqKYUB:Cr:smRLO:NGK:KLBY:Cr:smRLO
:ÇNiRe:ZiSGiLİB:EMiY:IKURYUB:ÇNiRe:ŞıMRuLO:NaGaK:KaLBaY:ÇNiRe:ŞıMRuLO
oturmuş gerçek. Kötü
kağan oturmuş gerçek. Buyruğu yine bilgisiz(miş)gerçek,
:NDOB:ÇGBT:nüçü:ZsZüt:INDOB:irlgb:Cr:smr:KLBY
:NuDOB:ÇaGBaT:NÜÇÜ:ZüSZÜT:INuDOB:İReLGeB:ÇNiRe:ŞiMRe:KaLBaY
kötü imiş gerçek.
Beğleri, bodunu eğri (olduğu) için, Çin bodunu
:iliç:ilni:nüçü:nisiçKmR:nüçü:glrük:niglbt
:İLİÇe:İLiNİ:NÜÇÜ:NISIÇKaMRa:NÜÇÜ:GüLRÜK:NİGiLBeT
alcı, kandırıcı (olduğu)
için, aldatıcı (olduğu) için, kardeşi ağabeğe
:GILNDOB:ilgb:nüçü:niXtrüsHik
:GILNuDOB:İLGeB:NÜÇÜ:NİKÜTRÜŞÑİK
düşürdüğü için, beğle, bodunu
:UNGÇI:nili:Xdlli:NDOB:Xrüt:nÜÇÜ:niqTRUŞHOY7
:UNıGÇI:NİLİ:KÜDeLLİ:NuDOB:KÜRÜT:NÜÇÜ:NIKUTRUŞÑOY
çekiştirdiği için, Türk
Bodun, illediği ilini elden
:IRU:klgb:AKNDOB:ÇGBT:sMDI:ürtiy:NINGK:qDLNGK:smDı
:IRU:KiLGeB:AKNuDOB:ÇaGBaT:ŞıMDI:ÜRüTİY:NINaGaK:KUDaLNaGaK:ŞıMDI
çıkarmış, kağanladığı
kağanını yitiri vermiş. Çin Bodunu’na beğlik er
:rlgb:Xrüt:IVUB:Hök:nLGu:ZıQ:klis:IVUB:LUK:niLGU
:ReLGeB:KÜRÜT:IDLOB:ÑÜK:NıLGO:ZIK:KiLİŞi:IDLOB:LUK:NILGO
oğlanı kul oldu,
kadınlık kız oğlanı odalık oldu. Türk beğleri
:ÇGBT:NPTUT:nıTa:ÇGBT:rlgb:IGÇGBT:ITI:nıTa:Xrüt
:ÇaGBaT:NaPuTUT:NITA:ÇaGBaT:ReLGeB:IGÇaGBaT:ITI:NITA:KÜRÜT
Türk adını attı. Çinli
beğlercesine Çin adını tutarak, Çin
:Lıy:gl:sMrük:AKNGK
:LIY:GiLe:ŞiMRÖK:AKNaGaK
kağanına kapılmış. Elli yıl
:igt:AKNGK:ilküb:ADKSGOT:nüX:ürgli:smrib:gçük:gsi8
:İGeT:AKNaGaK:İLKÖB:ADKuSGOT:NÜK:ÜReGLİ:ŞiMRİB:GiÇÜK:GiŞİ
işini güçünü vermiş.
Doğu’da, gün doğusunda Bökli kağana kadar
:ÇGBT:smrib:üylüs:igt:AKGPKrmt:URGRUq:smrib:üylüs
:ÇaGBaT:ŞiMRİB:ÜYeLÜS:İGeT:AKGıPaKRiMeT:URaGıRUK:ŞiMRİB:ÜYeLÜS
ordulayı vermiş. Batı’da
Demirkapı’ya kadar ordulayı vermiş. Çin
:aC:NDOB:GMK:ARK:Xrüt:smrib:IL:nisürüt:nili:AKNGK
:AÇNa:NuDOB:GaMaK:ARaK:KÜRÜT:ŞiMRİB:ILa:NİSÜRÖT:NİLİ:AKNaGaK
kağanına ilini, töresini
alı vermiş. Türk’ün bütün kara bodunu şöyle
:gli:ekmk:INK:ITM:mli:mtr:NDOB:glli:smit
:GiLİ:EKMiK:INaK:ITMı:MiLİ:MiTRe:NuDOB:GiLLİ:ŞiMİT
demiş:”İlli bodun
idim. İlim şimdi hani? Kime ili
:smr:rit:nmRUNGZK
:ŞiMRe:RİT:NeMRUNaGZaK
kazanırım” der imiş.
:gçük:gsi:AKNGK:en:INK:MNGK:mtr:NDOB:GLNGK9
:GüÇÜK:GiŞİ:AKNaGaK:EN:INaK:MıNaGaK:MiTRe:NuDOB:GıLNaGaK
“Kağanlı bodun
idim. Kağanım hani? Ne kağana işi güçü
:IGY:sMLOB:IGY:AKNGK:ÇGBT:pit:AC:smr:rit:nmrürib
:IGaY:ŞıMLOB:IGaY:AKNaGaK:ÇaGBaT:PİT:AÇNa:ŞiMRe:RİT:NeMRÜREB
veririm.” der imiş.
Böyle deyip Çin kağanına yağı olmuş. Yağı
:gçük:gsi:aCuB:smkçi:NY:qDMU:UNUTRY:ünti:PLUB
:GüÇÜK:GiŞİ:AÇNUB:ŞiMKiÇİ:ANaY:KUDaMU:UNUTaRaY:ÜNiTİ:PuLOB
olup, kendini derleyip
toparlamadığından yine tutsaklaşmış. Bunca işi güçü
:rit:niYTRSGRO:niyrülü:NDOB:Xrüt:ITMNKS:ürgXtrib
:RİT:NIYaTaRıSGuRU:NİYeRÜLÖ:NuDOB:KÜRÜT:ITaMNıKaS:ÜReGKÜTRİB
verdiğini düşünmeden
Türk bodununu öldüreyim, kazıyaym der
:eZü:smr:RIRB:UDKUY:smr
:EZÜ:ŞiMRe:RIRaB:UDaKUY:ŞiMRe
imiş. Yokolmaya varır imiş. Üstte
:NDOB:Xrüt:smt:AC:IBUS:iriy:qDı:XRÜt:ısırHt:Xrüt10
:NuDOB:KÜRÜT:ŞiMTi:AÇNa:IBUS:İRİY:KUDI:KÜRÜT:İSİRÑeT:KÜRÜT
Türk Teñrisi, Türk kutlu yerini, suyunu öyle düzenlemiş. Türk bodunu
:srtli:MHK:nyit:NUÇLUB:NDUB:nyit:NUZMLUB:qoY
:ŞiReTLİ:MıÑaK:NiYİT:NUÇLOB:NuDOB:NiYİT:NUZaMLOB:KOY
yok olmasın diye, bodun olsun diye babam İlteriş
:ürgüy:PTUT:eJispöt:irHt:GNUTK:eglibli:mgü:GNGK
:ÜReGÜY:PuTUT:EDNİSüPÖT:İRÑeT:GıNUTaK:EGLİBLİ:MüGÖ:GıNaGaK
Kağanı, anam İlbilge Kadını göğün tepesinde tutup yukarı
:ARŞT:smkşT:nr:imrgyitiy:NGK:MHK:Cr:smrütük
:ARŞaT:ŞıMKıŞaT:NiRe:İMRiGiYİTİY:NaGaK:MıÑaK:ÇNiRe:ŞiMRÜTÖK
kaldırmış gerçek. Babam Kağan onyedi erle dışarılamış. “Dışarı
:IKDGT:smQGT:IKDQLB:pds:ük:nyit:RUYRUY
:IkaDGaT:ŞıMKIGaT:IKaDKILaB:PiDiŞe:ÜK:NiYİT:ROYuROY
yürüyor” diye söz işitip kentteki dışarılamış, dağdakı
:nçü:Xtrib:çüX:irHt:smLoB:r:smty:plrit:smni11
:NiÇÜ:KÜTRİB:ÇÜK:İRÑeT:ŞıMLOB:Re:ŞiMTeY:PiLiRİT:ŞiMNİ
inmiş. Dirilip yetmiş er
olmuş. Teñri güç verdiği için
:ürgli:smr:gt:Foq:ısıGY:smr:gt:iröb:isüs:NGK:MHK
:ÜReGLİ:ŞiMRe:GeT:NYOK:ISIGaY:GeT:İRÖB:İSÜS:NaGaK:MıÑaK
babam kağanın çerisi
börü gibi, yağısı koyun gibi imiş. Doğu’yu
:smLoB:r:Zyity:IGMK:ŞMTRBOK:Şmrit:plüs:URGRUq
:ŞıMLOB:Re:ZüYİTeY:IGaMaK:ŞıMTaRBUK:ŞiMRİT:PeLÜS:URaGıRUK
Batı’yı çerileyip
derlemiş toparlamış. Hepsi yediyüz er olmuş.
:sMDLOq:smdHük:GNDOB:smRSNGk:smrsl:PLOB:r:Zyity
:ŞıMDaLUK:ŞiMDeÑÜK:GıNuDOB:ŞıMaRıSNaGaK:ŞiMeRiSLi:PıLOB:Re:ZüYİTeY
Yediyüz er olunca
ilsizleşmiş, kağansızlaşmış bodunu, odalıklaşmış, kullaşmış
:smNGçı:nüsürüt:Xrüt:GNDOB
:ŞıMNıGÇI:NÜSÜRÖT:KÜRÜT:GıNuDOB
bodunu, Türk Töresi’ni bırakmış
:silüt:smRUGŞUB:smTRY:eCisürüt:mep:müç:GNDOB12
:SİLÖT:ŞıMRUGŞOB:ŞıMTaRaY:EÇNİSÜRÖT:MAPa:MÜÇe:GıNuDOB
bodunu atam, babam
töresince yaratmış, yerleştirmiş. Tölis
:ÇGBT:eyrb:smrb:AJ:GDŞ:GUGBY:smt:AJ:GNDOB:ŞUDRT
:ÇaGBaT:EyiRiB:ŞiMRiB:ADNa:GıDaŞ:GUGBaY:ŞiMTi:ADNa:GıNuDOB:ŞUDRaT
Tarduş bodunu orada,
düzeltmiş. Yabguyu şadı orada vermiş. Güney’de Çin
:smr:IGY:NUDUB:ZGUZUqT:NGK:ZB:AYRIy::smr:IGY:NDOB
:ŞiMRe:IGaY:NUDOB:ZuGOZUKOT:NaGaK:ZaB:AYıRIY:ŞiMRe:IGaY:NuDOB
bodunu yağı imiş.
Kuzey’de Baz Kağan, Dokuzoğuz bodunu yağı imiş.
:NGK:MHK:smr:IGY:Puq:IBTT:FTIQ:RTTZTU:NKIRUq:ZKRIQ
:NaGaK:MıÑaK:ŞiMRe:IGaY:POK:IBaTaT:NYaTIK:RaTaTZuTO:NaKIRUK:ZıKRIK
Kırgız, Kurıkan,
Otuztatar, Kıtayn, Tatabı hep yağı imiş. Babam kağan
:IqTR:KRIQ:…ACUB
:IKUTRa:KRIK:…AÇNUB
bunca… kırk artığı
:müçü:qDKLRY:irHt:smsHüs:sHüs:imrgy:smlüs:ILOY:ity13
:NÜÇÜ:KUDaKıLRaY:İRÑeT:ŞiMŞüÑÜS:ŞüÑÜS:İMRiGiY:ŞiMeLÜS:ILOY:İTeY
yedi yol ordu salmış,
yirmi savaş savaşmış. Teñri istediği için
:gglZit:smlık:ZB:GIGY:smTRSNGK:GGLNGK:smtrsl:gglli
:GiGiLZİT:ŞıMLIK:ZaB:GIGaY:ŞıMTaRıSNaGaK:GıGıLNaGaK:ŞiMTeRiSLi:GiGiLLİ
illiyi ilsizleştirmiş,
kağanlıyı kağansızlaştırmış, yağıyı buyruğunda kılmış. Dizliye
:PNGZK:gürüt:gli:AC:NGK:MHK:smrüJküy:GGLŞB:smrüküs
:PıNaGZaK:GÜRÖT:GiLİ:AÇNa:NaGaK:MıÑaK:ŞiMRÜDNüKÜY:GıGıLŞaB:ŞiMRÜKÖS
diz çöktürmüş, başlıya
baş eğdirmiş. Babam kağan onca ili töreyi kazanıp
:MHK:smkit:LBLB:GNGK:ZB:UYLŞB:AKNGK:MHK:smRB:AÇU
:MıÑaK:ŞiMKİT:LaBLaB:GıNaGaK:ZaB:UYaLŞaB:AKNaGaK:MıÑaK:ŞıMRaB:AÇU
ölü vermiş. Babam kağana ilkin Baz kağanı balbal dikmiş. Babam
:eZü:edürüt:LO:MTLK:ADŞY:Ziks:MZÖ:ADqDÇU:NGK14
:EZÜ:EDÜRÖT:LO:MıTLaK:ADŞaY:ZİKeS:MüZÖ:ADKUDÇU:NaGaK
kağan öldüğünde kendim
sekiz yaşında idim. Töreye göre üste
:itgi:idti:eçiy:GNDOB:Xrüt:NPRLO:ITRLO:NGK:miç
:İTiGİ:İDTİ:EÇİY:GıNuDOB:KÜRÜT:NaPıRuLO:ITRuLO:NaGaK:MİÇe
amcam kağan oturdu.
Oturunca Türk bodununu yine düzenledi, doyurdu.
:mZö:ADqTRLO:NGK:MİÇ:IVQ:ŞÜX:GIZ:IVQ:YB:GFGIÇ
:MüZÖ:ADKUTRuLO:NaGaK:MİÇe:IDLIK:ŞÜKÖ:GIZa:IDLIK:YaB:GıYNaGIÇ
Yoksulu bay kıldı. Azı
çok kıldı. Amcam kağan oturduğunda kendim
:müçü:qDKLRY:irHt:…..yi:…..rk:ngit
:NÜÇÜ:KUDaKıLRaY:İRÑeT:…..Yİ:…..KRe:NiGİT
tigin erk….. iy….. . Teñri istediği için
:miç:MTRLO:DŞ:eZü:NDOB:ŞUDRT:AKMIŞY:imrgytrüt15
:MİÇe:MıTRuLO:DaŞ:EZÜ:NuDOB:ŞUDRaT:AKMIŞaY:İMRiGiYTRÖT
Ondört yaşımda Tarduş
bodunu üzerine şad oturdum. Amcam
:Zmdlüs:igt:AKIZY:HUJŞ:Zgü:LŞY:ürgli:elrib:NGK
:ZiMiDeLÜS:İGeT:AKIZaY:ÑUTNaŞ:ZüGÖ:LıŞaY:ÜReGLİ:ELRİB:NaGaK
kağan ile Doğu’da Yeşil
Irmak, Şantuñ yazısına kadar ordu saldık.
:ZKRIQ:aş:nmgük:Zmdlüs:igt:AKGPK:rmt:URGRUq
:ZıKRIK:AŞa:NeMGöK:ZiMiDeLÜS:İGeT:AKGıPaK:RiMeT:URaGıRUK
Batı’da Demir Kapı’ya
kadar ordu saldık. Kögmen’den aşıp Kırgız
:imrgyçü:Zmdlüs:ZTUşib:IGMK:Zmdlüs:igt:eHiriy
:İMRiGiYÇÜ:ZiMiDeLÜS:ZuTOŞİB:IGaMaK:ZiMiDeLÜS:İGeT:EÑİRİY
yerine kadar ordu
saldık. Topluca yirmibeş (yol) ordu saldık. Onüç (yol)
:gglZit:ZmDTRSNGK:GGLNGK:Zmdtrsli:gglli:ZmdşHüs
:GiGiLZİT:ZıMıDTaRıSNaGaK:GıGıLNaGaK:ZiMiDTeRiSLİ:GiGiLLİ:ZiMüDŞüÑÜS
savaştık. İlliyi ilsizleştirdik. Kağanlıyı kağansızlaştırdık.
Dizliye
:mXrüt:NGK:sgrüt:ZmtrJüXy:GGLŞB:Zmtrküs16
:MüKÜRÜT:NaGAK:ŞiGRÜT:ZiMüTRüDNÜKÜY:GıGıLŞaB:ZiMüTRüKÖS
diz çökerttik. Başlıya
baş eğdirttik. Türgiş kağanı Türk’üm
:nIqJIZY:nIqDLHY:eHZib:nüçü:nküdmlib:itr:MINDOB
:NIKUDNIZaY:NIKUDLıÑaY:EÑiZİB:NÜÇÜ:NiKÜDeMLİB:İTRe:MINuDUB
bodunum idi. Bilemediği
için, bize karşı yanıldığı, yağılık yaptığı
:NDOB:q:NO:itlö:emy:irlgb:IqRYUB:itlö:INGK:nüçü
:NuDOB:KO:NO:İTLÖ:EMiY:İReLGeB:IKURYUB:İTLÖ:INaGaK:NÜÇÜ
için kağanı öldü.
Buyruğu, beğleri yine öldü. On Ok bodunu
:NUZMLK:Zsdi:BUS:riy:smTUT:ZMAP:Zmüç:itrök:kgm
:NUZaMLaK:ZiSiDİ:BUS:RİY:ŞıMTUT:ZıMAPa:ZiMÜÇe:İTRÖK:KeGMe
eziklik gördü.
Atalarımızın tuttuğu yerler, sular ıssız kalmasın
:gb:SRB:…..:PTRY:pti:GNDOB:Z:nyit
:GeB:SraB:…..:PıTaRaY:PiTİ:GıNuDOB:Za:NiYİT
diye Az bodununu eğitip, düzenleyip ….. Bars Beğ
:GUYCoq:mlHis:Zmtrib:Zib:AJOB:GT:NGK:itr17
:GUYuÇNOK:MiLiÑİS:ZiMiTRİB:ZİB:ADNUB:GıTa:NaGaK:İTRe
idi. Kağan adını burada
biz verdik. Kız kardeşim eceyi
:IVOB:Luq:Hük:INDOB:itlö:INGK:IJZY:iZö:Zmtrib
:IDLOB:LUK:ÑÜK:INuDOB:İTLÖ:INaGaK:IDNıZaY:İZÖ:ZiMiTRİB
verdik. Kendisi
yağılaştı. Kağanı öldü. Bodunu odalık, kul oldu.
:pti:GNDOB:ZKRIK:Z:nyit:NUZMLK:Zsdi:BUS:riy:nmgük
:GıNuDOB:ZıKRIK:Za:NiYİT:NUZaMLaK:ZiSiDİ:BUS:RİY:NeMGÖK
Kögmen yeri, suyu ıssız
kalmasın diye Az, Kırgız budununu eğitip,
:ürgl:Zmtrib:ANY:nili:…..:ZmdşHüs:Zmtlk:PTRY:pti
:ÜReGLi:ZiMiTRİB:ANaY:NİLİ:…..:ZüMüDŞüÑÜS:ZiMiTLeK:PıTaRaY:PiTİ
eğitip, düzenleyip
geldik. Savaştık. ….. ilini yine verdik. Doğu’da
:URGRUq:Zmdti:AC:ZMTRUJUq:AC:GNDOB:AŞ:Gşy:NKRDK
:URaGıRUK:ZiMiDTİ:AÇNa:ZıMuTRUDNOK:AÇNa:GıNuDOB:AŞa:GıŞıY:NaKRıDaK
Kadırkan ormanını aşıp bodunu öyle düzenledik, öyle eğittik. Batı’da
:Zmdt:AC:ZMTRJOq:AC:GNDOB:Xrüt:igt:AKNBRT:üHk18
:ZiMiDTi:AÇNa:ZıMuTRuDNOK:AÇNa:GıNuDOB:KÜRÜT:İGeT:AKNaBRaT:ÜÑeK
Keñü Tarman’a kadar Türk
bodununu öyle kondurduk, öyle düzenledik.
:nisiç:isini:itr:smLuB:GlHük:Hük:GLLUq:Luq:ekdö:Lo
:NİSİÇe:İSİNİ:İTRe:ŞıMLOB:GiLÑÜK:ÑÜK:GuLLUK:LUK:EKDÖ:LO
O çağda kul kullu,
odalık odalıklı olmuş idi. Kardeşi ağabeyini
:smti:AC:smNGZK:AC:itr:Zmlib:niHK:ILGO:itr:Zmlib
:ŞiMTİ:AÇNa:ŞıMNaGZaK:AÇNa:İTRe:ZeMLİB:NIÑaK:ILGO:İTRe:ZeMLİB
bilmez idi. Oğlu
babasını bilmez idi. Öyle kazanılmış, öyle edilmiş
:eZü:ds:NDOB:irlgb:ZGO:Xrüt:itr:Zmürüt:Zml
EZÜ:DiŞe:NuDOB:İReLGeB:ZuGO:KÜRÜT:İTRe:ZiMÜRÖT:ZiMiLİ
elimiz, töremiz vardı.
Türk Oğuz beğleri, bodun, işit:Üstte
:rsmnlt:riy:ARS:RSMSB:irHt
:ReSeMNiLeT:RİY:ARSa:RaSaMSaB:İRÑeT
Teñri basmazsa, aşağıda yer delinmezse
:Xrüt:itr:IÇADU:ITTR:mk:nHürüt:nHl:NDOB:Xrüt19
:KÜRÜT:İTRe:IÇADU:ITaTRa:MiK:NiÑÜRÖT:NiÑiLi:NuDOB:KÜRÜT
Türk bodunu, elini,
töreni kim bozabilir, yıkabilir? Türk,
:AHNGK:eglib:smdgi:nüçü:nHügrük:nükü:ntr:NDOB
:AÑıNaGaK:EGLİB:ŞiMDiGİ:NÜÇÜ:NiÑÜGeRÜK:NÜKÖ:NiTRe:NuDOB
bodunu, cay, uyan.
Buyruk dinlemezliğinden, eğiten bilgili kağanına,
:NJK:GLKRY:gtrügik:KLBY:GVHY:üJk:eHl:ügd:smRB:smr
:NıDNaK:GıLKaRaY:GüTRÜGİK:KaLBaY:GıDLıÑaY:ÜTNeK:EÑiLi:ÜGDe:ŞıMRaB:ŞiMRe
bağımsız, bunsuz iyi
iline kendin yanıldın. Kötülük ettin. Pusatlı nereden gelip
:nXtü:qDI:idtl:erüs:nplk:NJK:glgHÜs:idtl:AFY:plk
:NeKÜTÖ:KUDI:İDTLi:ERÜS:NePiLeK:NıDNaK:GüLGüÑÜS:İDTLi:AYNaY:PiLeK
(seni) dağıtıp gönderdi.
Süngülü nereden gelerek sürüp gönderdi. Kutlu Ötüken
:URGIKUq:GDRB:AMGIRB:ürgli:GDRB:NDOB:ŞIY
:URaGIRUK:GıDRaB:AMGIRaB:ÜReGLİ:GıDRaB:NuDOB:ŞIY
ormanının bodunu, gitti. Doğu’ya gidenin gitti. Batı’ya
:eçZgü:GNK:Cr:LO:gügd:edriy:qDRB:GDRB:AMGIRB20
:EÇZüGÖ:NıNaK:ÇNiRe:LO:GÜGDe:EDRİY:KUDRaB:GıDRaB:AMGIRaB
gidenin gitti. Gittiğin
yerde iyiliğin oydu gerçek. Kanın ırmakça
:GVIQ:Luq:nHLGO:IRU:klgb:IDTY:AÇGT:HüXHüs:itrgüy
:GIDLIK:LUK:NuÑuLGO:IRU:KiLGeB:IDTaY:AÇGaT:ÑÜKÜÑÜS:İTRüGÜY
aktı. Kemiğin dağca
yığıldı. Beğlik erkek oğlunu kul kıldı.
:NHIKLBY:nüçü:ngüXdmlib:LO:GVIQ:Hük:nHLGO:ZIK:kls
:NıÑIKaLBaY:NÜÇÜ:NiGÜKÜDeMLİB:LO:GIDLIK:ÑÜK:NuÑuLGO:ZIK:KiLiŞi
Kadınlık kız oğlunu
odalık kıldı. O bilmediği için, kötülük (ettiği)
:LBLB:GNGK:ZKRIQ:UYLŞB:IDRB:AÇU:NGK:miç:nüçü
:LaBLaB:GıNaGaK:ZıKRIK:UyaLŞaB:IDRaB:AÇU:NaGaK:MİÇe:NÜÇÜ
için amcam kağan ölüme
vardı. İlkin Kırkız kağanını balbal
:GNGK:MHK:nyit:nUZMLOB:qY:isük:IT:NDOB:Xrüt:mdkit
:GıNaGaK:MıÑaK:NiYİT:NUZaMLOB:KOY:İSÜK:ITa:NuDOB:KÜRÜT:MiDKİT
diktim. Türk bodununun adı sanı yok olmasın diye babam kağanı,
:Xrüt:irHt:emgrib:li:irHt:emgrtük:GNUTK:mgö21
:KÜRÜT:İRÑeT:EMGiRİB:Lİ:İRÑeT:EMGüRüTÖK:GuNUTaK:MüGÖ
anam katunu yücelten
Teñri, il veren Teñri, Türk
:NGK:irHt:LO:nMZü:nyit:nUZMLOB:qY:isük:IT:NDOB
:NaGaK:İRÑeT:LO:NüMüZÖ:NiYİT:NUZaMLOB:KOY:İSÜK:ITa:NuDOB
bodununun adı, sanı yok
olmasın diye, beni o Teñri kağan
:ARŞT:ZSŞ:erçi:MDMRLO:AJDOB:GsLİy:Hn:Cr:IDTRLO
:ARŞaT:ZıSŞa:ERÇİ:MıDaMRuLO:ADNuDOB:GıSLIY:ÑeN:ÇNiRe:IDTRuLO
oturttu gerçek.
Varlıklı, bay bodun (üstüne) oturmadım. İçi aşsız dışı
:ngitlök:mni:MTRLO:EZÜ:AJDOB:KLBY:ZBY:ZSNOT
:NiGİTLÖK:MiNİ:MuTRuLO:EZÜ:ADNuDOB:KaLBaY:ZıBaY:ZuSNOT
giyimsiz, düşkün, kötü
bodunun üstüne oturdum. Kardeşim Költigin,
:ZMHK:ZmdşlZüs:elrib:ngitlök:mni:DŞ:ik
:ZıMıÑaK:ZiMiDŞeLZÖS:ELRİB:NiGİTLÖK:MiNİ:DaŞ:İKi
iki şad, kardeşim Költigin ile konuştuk. Babamızın,
:Xrüt:nyit:nUZMLOB:qY:isük:IT:NDOB:smNGZK:Zmç22
:KÜRÜT:NiYİT:NUZaMLOB:KOY:İSÜK:ITa:NuDOB:ŞıMNaGZaK:ZiMiÇe
amcamızın kazandığı
bodunun adı sanı yok olmasın diye Türk
:ngitlök:mni:MDMRLO:Ztnük:MDMDU:nüt:nüçü:NDOB
:NiGİTLÖK:MiNİ:MıDaMRuLO:ZüTNÜK:MıDaMuDU:NÜT:NÜÇÜ:NuDOB
bodunu için gece
uyumadım, gündüz oturmadım. Kardeşim Költigin
:ikrib:PNGZK:AC:MJGZK:ütiy:ülö:elrib:DŞ:ik:elrib
:İKiRİB:PıNaGZaK:AÇNa:MıDNaGZaK:ÜTİY:ÜLÖ:ELRİB:DaŞ:İKi:ELRİB
ile, iki şad ile öle
bite kazandım. Öyle kazanıp bütün
:UYS:riy:AMqTRLO:NGK:mZö:nm:MDMLIK:BUS:TO:GNDOB
:UYaS:RİY:AMuKUTRuLO:NaGaK:MüZÖ:NeM:MıDaMLIK:BUS:TO:GuNuDOB
bodunu od su yapmadım.
Ben kendim kağan oturduğumda her yere
:ANY:NHLY:NGDY:ütiy:ülö:NDOB:ŞMRB
:ANaY:ÜTİY:ÜLÖ:NıÑıLaY:NıGaDaY:NuDOB:ŞıMRaB
gitmiş bodun yayan çıplak, öle bite dönüp
:APT:NDOB:ZGO:URGRIy:nyit:niydgi:GNDOB:itlk23
:APaT:NuDOB:ZuGO:URaGıRIY:NiYİT:NİYeDiGİ:GıNuDOB:İTLeK
geldi. Bodunu
düzenliyeyim diye Kuzey’de Oğuz bodunu üstüne,
:APT:ÇGBT:ürgrib:APT:NDOB:IBTT:FTIQ:ürgli
:APaT:ÇaGBaT:ÜReGiRİB:APaT:NuDOB:IBaTaT:NYaTIK:ÜReGLİ
Doğu’da Kıtayn, Tatabı
bodunu üstüne, Güney’de Çin üstüne
:nüçü:qDKLRY:irHt:ersik:AJ:mdsHüs:mdlüs:imrgy:ik
:NÜÇÜ:KUDaKıLRaY:İRÑeT:ERSİK:ADNa:MüDŞüÑÜS:MiDeLÜS:İMRiGiY:İKi
oniki (kez) ordu saldım.
Savaştım. Ondan sonra Teñri bağışladığı için,
:mtgi:ürgrit:GNDOB:içtlö:nüçü:RB:mgülü:MTUq
:MiTiGİ:ÜRüGRİT:GuNuDOB:İÇeTLÖ:NÜÇÜ:RaB:MüGÜLÜ:MuTUK
kutum,, gücüm var (olduğu)
için ölecek bodunu diriltip besledim.
:MVIK:YB:GNDOB:FGIÇ:MVIK:GLNOT:GNDOB:HLY
:MıDLIK:YaB:GuNuDOB:NYaGIÇ:MıDLIK:GıLNOT:GuNuDOB:ÑıLaY
Çıplak bodunu giyimli kıldım. Yoksul bodunu varlıklı kıldım.
:giy:ADGLNGK:RGI:edgll:RGI:MVIK:şkö:GNDOB:Z24
:GİY:ADGıLNaGaK:RaGI:EDGiLLi:RaGI:MıTLIK:ŞüKÖ:GuNuDOB:Za
Az bodunu çok kıldım.
Değerli illiden, değerli kağanlıdan iyi
:MVIK:ZısGY:MVIK:ZB:POK:ADGLNGK:IKDHLOB:tröt:MVIK
:MıDLIK:ZISıGaY:MıDLIK:ZaB:POK:GuNuDOB:IKaDÑuLUB:TRÖT:MıDLIK
kıldım. Dört yandaki
bodunu hep buyruğumda kıldım, yağısız kıldım.
:TUHT:mdlüs:APT:TUHT:AMŞY:imrgy:ity:itrök:AHM:Poq
:TUÑaT:MiDeLÜS:APaT:TUÑaT:AMıŞaY:İMRiGeY:İTiY:İTRÖK:AÑaM:POK
Hep bana sığındı(lar).
Onyedi yaşımda Tañut yönüne ordu saldım. Tañut
:MTL:AJ:niMRB:nisiKLIy:niZTOY:niLGO:MDZOB:GNDOB
:MıTLa:ADNa:NIMıRaB:NISIKLIY:NIZuTOY:NILGO:MuDZOB:GuNuDOB
bodununu bozdum. Oğlunu,
karısını, at sürüsünü, (bütün) varlığını orada aldım.
:KDGOS:BUÇ:ITL:AMŞY:imrgy:Zks
:KaDGOS:BUÇ:ITLa:AMıŞaY:İMRiGeY:ZiKeS
Onsekiz yaşımda Altı Çub Soğdak
:sb:qTUT:HO:ÇGBT:MDZOB:eJ:GNDOB:mdlüs:APT25
:ŞiB:KUTUT:ÑO:ÇaGBaT:MuDZOB:ADNa:GuNuDOB:MİDeLÜS:APaT
yönüne ordu saldım.
Bodununu orada bozdum. Çinli Oñ paşa beş
:MDŞIK:qOY:eJ:güs:LO:mdşHüs:ADŞB:qDI:itlk:üs:nmüt
:MıDLIK:KOY:ADNa:GÜS:LO:MüDŞüÑÜS:ADŞaB:KUDI:İTLeK:ÜS:NeMÜT
tümen erle geldi. Iduk
Baş’da savaştım. O orduyu orada yok ettim.
:ZMDI:ŞKR:irt:NDOB:MŞGO:TqDI:LMSB:AMŞY:imrgy
:ZaMDI:ŞıKRa:İTRe:NuDOB:MuŞuGO:TUKıDI:LıMSaB:AMıŞaY:İMRiGiY
Yirmi yaşımda, Basmıl
Idıkut soyum (olan) bodun idi. Yüklü deve göndermedi
:ZTO:ik:mtrülk:ürb:nHLK:mtrgc:t..:..k:mdlØs:nyit
:ZuTO:İKi:MüTRÜLeK:ÜRiB:NıÑıLaK:MiTReGÇİ:T..:..K:MiDeLÜS:NiYİT
diye ordu saldım. …..
boyun eğdirttim. Varlığını beri getirdim. Yirmiki
:ÇGBT:AMIŞY
:ÇaGBaT:AMIŞaY
yaşımda Çin
:mdşHüs:elrib:üs:nmüt:Zks:nüHs:eçç:mdyüs:APT26
:MüDŞüÑÜS:ELRİB:SÜ:NeMÜT:ZiKeS:NÜÑES:AÇaÇ:MiDeLÜS:APaT
yönüne ordu saldım. Çaça
Paşa’nın sekiz tümen ordusu ile savaştım.
:elrib:ZKRIQ:NDOB:kiç:AMŞY:ZTO:ITL:mtrlö:AJ:nisüs
:ELRİB:ZıKRIK:NuDOB:KİÇ:AMıŞaY:ZuTO:ITLa:MüTRüLÖ:ADNa:NİSÜS
Ordusunu orada öldürdüm.
Yirmialtı yaşımda Çik bodunu Kırgız ile (birleşip)
:mdşHüs:etnprö:mdlüs:AIT:kiç:eçk:mk:IVOB:IGY
:MüDŞüÑÜS:ETNePRÖ:MiDeLÜS:APaT:KİÇ:EÇeK:MeK:ITLOB:IGaY
yağı oldu. Kem Irmağını
geçip Çik yönüne ordu yürüttüm. Örpen’de savaştım.
:AMIŞY:ZTO:ity:mtrgl…:MTL:GNDOB:Z:MDCS:nisüs
:AMIŞaY:ZuTO:İTiY:MiTReGLi:…:MıLTa:GuNuDOB:Za:MıDÇNaS:NİSÜS
Ordusunu sançtım. Az bodununu
aldım. Boyun eğdirttim. Yirmiyedi yaşımda
:IMTB:gHüs:mdlüs:APT:ZKRIQ
:IMıTaB:GüÑÜS:MiDeLÜS:APaT:ZıKRIK
Kırgız yönüne ordu yürüttüm. Mızrak batacak (boydaki )
:ADU:GNDOB:ZKRIQ:PIROY:AGOT:Gşiy:nmgük:npküs:GRK27
:ADU:GuNuDOB:ZıKRIK:PIROY:AGOT:GıŞIY:NeMGÖK:NePüKÖS:GıRaK
karı sökerek, Kögmen
ormanını aşıp yürüyerek Kırgız bodunu uykusunda
:mtrlö:niNGK:mdşHüs:ADŞiy:AHOS:elrib:niNGK:MDSB
:MüTRüLÖ:NINaGaK:MüDŞüÑÜS:ADŞIY:AÑOS:ELRİB:NINaGaK:MıDSaB
bastım. Kağanı ile Soña
ormanında savaştım. Kağanını öldürdüm.
:str:AŞ:Gşiy:NUTL:APT:sgrüt:AKLy:LO:MTL:AJ:nli
:ŞiTRi:AŞa:GıŞIY:NUTLa:APaT:ŞiGRÜT:AKLıY:OL:MıTLa:ADNa:NiLİ
İlini aldım. O yıl
Türgiş üzerine Altun ormanını aşarak, İrtiş
:NGK:sgrüt:MDSB:ADU:GNDOB:sgrüt:MDIROY:eçk:gZgö
:NaGaK:ŞiGRÜT:MıDSaB:ADU:GuNuDOB:ŞiGRÜT:MıDIROY:EÇeK:GüZüGÖ
ırmağını geçerek
yürüdüm. Türgiş bodununu uykusunda bastım. Türgiş kağanının
:itlk:AÇROB:AÇTO:isüs
:İTLeK:AÇROB:AÇTO:İSÜS
ordusu od gibi, bora gibi geldi.
:mtrlö:AJ:niDŞ:nisUGBY:niNGK:ZmdşHüs:ADUÇLOB28
:MüTRüLÖ:ADNa:NIDaŞ:NISUGBaY:NINaGaK:ZüMüDŞüÑÜS:ADUÇLOB
Bolçu’da savaştık.
Kağanını, yabgusunu, şadını orada öldürdüm.
:ILOY:ITL:mdlüs:APT:QLB:sb:AMŞY:ZTO:MTL:AJ:nli
:ILOY:ITLa:MiDeLÜS:APaT:KıLaB:ŞiB:AMıŞaY:ZuTO:MıTLa:ADNa:NiLİ
İlini orada aldım. Otuz
yaşımda Beş Balık’a doğru ordu yürüttüm. Altı yol
:nitişik:enikrçi:QLB:sb:mtrlö:pOq:nisüs:…:mdşHüs
:NİTİŞİK:ENİKeRÇİ:KıLaB:ŞiB:MüTRüLÖ:POK:NiSÜS:…:MüDŞüÑÜS
savaştım. …. Ordusunu
hep öldürdüm. Beş Balık içinde pek çok kişi
:IN:QLB:sb:itlk:ILGKO:AHAM:ADQLB:isik:nçü:qOY:X…
:INa:KıLaB:ŞiB:İTLeK:ILGıKO:AÑAM:ADKıLaB:İŞİK:NüÇÜ:KOY:KÜ…
…. yok olacağından,
kişi(ler) beni çağırmaya geldi(ler). Beş Balık onun
:IqTR:ZTO:IDZO:nçü
:IKUTRa:ZuTO:IDZO:NüÇÜ
için kurtuldu. Otuz artığı
:IGY:ilkr:RURB:rür:ZSGUB:NDOB:qLRK:amşY:rib29
:IGAY:İLKRE:RURAB:RÜRE:ZUSÑUB:NuDOB:KULRAK:AMIŞAY:RİB
bir yaşımda Karluk bodunu
sıkıntısız, bağımsız iken güçlü (bir) yağı
:mtrlö:GNDOB:qLRK:mdşHüs:ADŞB:qDı:GMT:IVOB
:MÜTRÜLÖ:GUNUDOB:KULRAK:MÜDŞÜÑÜS:ADŞAB:KUDI:GAMAT:IDLOB
oldu. Tamağ Iduk Baş’da
savaştım. Karluk bodununu öldürdüm.
:plrit:NDOB:qLRK:…düd…:ARK:LMSB:MD…:MTL:AJ
:PİLİRİT:NUDOB:KULRAK:..DÜD..:ARAK:LIMSAB:MID…:MITLA:ADNa
Orada aldım. Basmıl kara
bodunu ….. Karluk bodunu (ile birlikte) toparlanıp
:irHt:itr:MNDOB:nnm:ZGO:ZuqT:mtrlö:MTCS:itlk
:İRÑET:İTRE:MUNUDOB:ÑİNEM:ZUGO:ZUKOT:MÜTRÜLÖ:MITÇNAS:İTLEK
geldi. Sançtım,
öldürdüm. Dokuz Oğuz benim bodunum idi. Kök,
:…:eHidü:nçü:niKGLOB:ry
:…:EÑİDÖ:NÜÇÜ:NIKAGLUB:RİY
yer bulandığı için, içine
:ILOY:tröt:AKLIY:rib:IVOB:IGY:nçü:Xdgt:inük30
:ILOY:TRÖT:AKLIY:RİB:IDLOB:IGaY:NüÇÜ:KÜDGeT:İNÜK
kıskançlık değdiği için
yağı oldu. Bir yılda dört yol
:itZüy:gZgö:ALGOT:mdşHüs:ADQLB:UGOT:ilki:H:mdşHüs
:İTüZÜY:GüZüGÖ:ALGOT:MüDŞüÑÜS:ADKILaB:UGOT:İKLİ:Ñe:MüDŞüÑÜS
savaştım. En ilki Toğu
Balık’ta savaştım. Toğla ırmağını yüzerek
:nili:MDCS:nisüs:mdşHüs:ADUGRJ:İJİk:….:isüs:pçk
:NİLİ:MıDÇNaS:NİSÜS:MüDŞüÑÜS:ADUGRıDNa:İTNİKi:….:İSÜS:PiÇeK
geçip ordusu …. .
İkinci (olarak) Andırğu’da savaştım. Ordusunu sançtım. İlini
:ITŞMK:KD:NDOB:Xrüt:mdşHüs:AJIŞB:ŞUÇ:Cçü:MTL
:ITtaŞMaK:KaDa:NuDOB:KÜRÜT:MüDŞüÑÜS:ADNIŞaB:ŞUÇ:ÇNüÇÜ:MıTLa
aldım. Üçüncü (olarak)
Çuş Başı’nda savaştım. Türk bodunu ayak titretti.
:KLBY
:KaLBaY
Kötü
:içtlö:şkö:MTG:nisüs:emglk:AfY:AZO:idr:IÇTLOB31
:İÇeTLÖ:ŞüKÖ:MıTtıGa:NİSÜS:EMGiLeK:ANYaY:AZU:İTRe:IÇaTLOB
olacak idi. Uzanıp
yayılıp gelmekte olan ordusunu uçurdum. Pek çok ölecek kişi
:ngit:AHOT:GŞGO:rib:ITUGPLIy:ARHOT:AJ:itlrit:AJ
:NiGİT:AÑOT:GuŞuGO:RİB:ITUGaPLIY:ARÑOT:ADNa:İDLiRİT:ADNa
orada dirildi. Orada
Toñra yiğiti bir boyu Toñga Tigin
:mdşHüs:ADZDK:iJgZ:Ctröt:MDIKOT:erg:AJIGOY
:MüDŞüÑÜS:ADZıDaK:İTNiGZe:ÇNüTRÖT:MıDIKOT:ERiGe:ADNıGOY
yoğunda çevirip vurdum.
Dördüncüsü Ezginti Kadız’da savaştım.
:IGM:AMŞY:KRIK:…:..MRB…:MDTIRBY:MDCS:AJ:nisüs
:IGMa:AMıŞaY:KRIK:…:..MıRaB..:MıDTIRBaY:MıDÇNaS:ADNa:NİSÜS
Ordusunu orada sançtım,
yıprattım. …barım… ….. Kırk yaşımda Amğı
:AHZY:IVOB:TUY:ADqDLŞIQ:NGROK
:AÑıZaY:IDLOB:TUY:ADKUDaLŞIK:NaGRUK
Kurgan’da kışladığımızda kıtlık oldu. İlk yazında
:edb:üs:nik:itr:ŞMQŞT:üs:ikli:mdlüs:APT:ZGO32
:EDBe:ÜS:NİKi:İTRe:ŞıMKIŞaT:ÜS:İKLİ:MiDeLÜS:APaT:ZuGO
Oğuz’a doğru ordu
yürüttüm. İlk ordu dışarı çıkmıştı. İkinci ordu yerleşik
:ILGL:pit:IVOB:ZBY:GDY:itlk:ASB:isüs:ZGO:çü:itr
:ILaGıLa:PİT:IDLOB:ZıBaY:GaDaY:İTLeK:ASaB:İSÜS:ZuGO:ÇÜ:İTRe
idi. Üç Oğuz ordusu
basıp geldi. (Bizim için) Yaya, kötü oldular deyip yenmeye
:isüs:RHis:ıDRB:ILGLOY:GKRB:gb:isüs:RHis:itlk
:İSÜS:RaÑIS:IDRaB:ILaGıLOY:GıKRaB:GiBe:İSÜS:RaÑIS:İTLeK
geldi. Ordunun yarısı
evi barkı yağmalamaya gitti. Ordunun yarısı da
:IGY:T…:ZUGO:ZMtr:ZBY:ZMtr:Z:Zıb:itlk:ilgşHüs
:IGaY:T… ZUGO:ZiMiTRe:ZıBaY:ZiMiTRe:Za:ZİB:İTLeK:İLeGŞüÑÜS
savaşmaya geldi. Biz az
idik. Güçsüz idik. Oğuz …t yağı
:MDCS:AJ:nçü:Xtrib:çük:irHt:…..
:MıDÇNaS:ADNa:NüÇÜ:KÜTRİB:ÇÜK:İRÑeT:…..
….. Teñri güç verdiği için orada sançtım.
:Xrüt:nçü:qJGZK:nm:nçü:qDKLRY:irHt:MDFY33
:KÜRÜT:NüÇÜ:KUDNaGZaK:NeM:NüÇÜ:KUDaKuLRaY:İRÑeT:MıDıNYaY
dağıttım. Teñri istediği
için ben kazandığım için Türk
:RSMNGZK:UYLŞB:ACUB:üglni:nm:Cr:ŞMNGZK:NDOB
:RaSaMNaGZaK:UYaLŞaB:AÇNUB:ÜGiLiNİ:NeM:ÇNiRe:ŞıMNaGZaK:NuDOB
bodunu kazanmış oldu beliğ.
Ben kardeşimle böylece başa geçip kazanmasam
:NDOB:rlgb:Xrüt:itr:IÇVOB:qY:itr:içtlö:NDOB:Xrüt
:NuDOB:ReLGeB:KÜRÜT:İTRe:IÇaTLOB:KOY:İTRe:İÇeTLÖ:NuDOB:KÜRÜT
Türk bodunu ölecek idi,
yok olacak idi. Türk beğleri, bodunu
:nyit:niYMDI:…:..D..:NDOB:ZGO:…:Hlib:eC:HNKS:eC
:NiYİT:NIYaMDI:..D..:NuDOB:ZuGO:…:ÑiLİB:AÇNa:ÑıNıKaS:AÇNa
böyle düşünün, böyle
bilin. …. Oğuz bodunu …d… göndermesin diye
:mdlüs
:MiDeLÜS
ordu yürüttüm.
:plirit:elrib:RTT:ZqT:NDOB:ZGO:MDZOB:niKRB:nib34
:PiLİRİT:ELRİB:RaTaT:ZuKOT:NuDOB:ZuGO:MuDZOB:NIKRaB:NİBe
Evini, barkını bozdum.
Oğuz bodunu Dokuz Tatar ile dirilip
:AJ:nli:MDZOB:nisüs:mdşHüs:şHüs:GLU:ik:ADUG:itlk
:ADNa:NiLİ:MuDZOB:NİSÜS:MüDŞüÑÜS:ŞüÑÜS:GuLU:İKi:ADUGa:İTLeK
geldi. Ağu’da iki büyük
savaş savaştım. Ordusunu bozdum. İlini orada
:nm:nçü:qDKLRY:irHt:…:PNGZK:eC:MTL
:NeM:NüÇÜ:KUDaKuLRaY:İRÑeT:…:PıNaGZaK:AÇNa:MıTLa
aldım. Öyle kazanıp ….
Teñri buyurduğu için ben
:…:çük:glü:tö:gsdö:itr:q…:AMŞY:çü:iqTR:ZTO
:…:ÇÜK:GüLÜ:TÖ:GiSDÖ:İTRe:KU…:AMıŞaY:ÇÜ:IKUTRa:ZuTO
otuzüç yaşımda …uk idi. (Bu) çağda (kendisine) öğüt, uğur, güç
(vermiş olan)
:miç:…:BUS:ry:qDi:irHt:eZü:IDLHY:AHNGK:PL:şmdgi35
:MİÇe:…:BUS:RiY:KUDI:İRÑeT:EZÜ:IDLıÑaY:AÑıNaGaK:PLa:ŞiMDiGİ
doyurmuş alp kağanına
baş kaldırdı. Üstte Teñri, kutsal yer, su … . amcam
:PDI:niBUS:nry:NDOB:ZGO:ZuqT:Cr:IDMLQPT:ITUq:NGK
:PıDI:NIBUS:NiRiY:NuDOB:ZuGO:ZUKOT:ÇNiRe:IDaMLIKPaT:ITUK:NaGaK
kağanın kutunu yeter
bulmadı beliğ. Dokuz Oğuz bodunu, yerini, suyunu koyup
:nydgi:itlk:edry:UB:…:NDOB:…:ÇGBT:IDRB:URGÇGBT
:NiYeDiGİ:İTLeK:EDRiY:UB:…:NuDOB:…:ÇaGBaT:IDRaB:URaGÇaGBaT
Çin’e doğru gitti. Çin
….. bodunu ….. bu yerde (burada) geldi. “Besleyeyim”
:…:NDOB:…:PNKS:nyit
:…:NuDOB:…:PıNıKaS:NiYİT
diye düşünüp ….. bodunu …..
:AHM:edry:UB:IVOB:qY:isük:IT:ADÇGBT:eyrib:..TLqZY36
:AÑaM:EDRiY:UB:IDLOB:KOY:İSÜK:ITa:ADÇaGBaT:EYiRİB:..TaLKUZaY
kınat… . Güney’de
Çin’de adı sanı yok oldu. Bu yerde (burada) bana
:GNDOB:Xrüt:nçü:mqTRLO:NGK:MZö:nm:IVOB:RUK
:GuNuDOB:KÜRÜT:NüÇÜ:MuKUTRuLO:NaGaK:MüZÖ:NeM:IDLOB:RUK
kul oldu. Ben kendim
kağan oturduğum için Türk bodununu
:…y:plrit..:…DI:MJGZK:idgy:gürüt:gli:MDMLK:…ü…
:…iY:PiLiRİT:…DI:MıDNaGZaK:İDGiY:GÜRÖT:GiLİ:MıDaMLıK:…Ü…
… kılmadım. İli, töreyi iyice kazandım. … toparlanıp yi…
:IVOB:NDOB:idkc:emgkçi:mDCS:nisüs:mdşnüs:AJ37
:IDLOB:NuDOB:İDKiÇİ:EMGiKiÇİ:MıDÇNaS:NİSÜS:MüDŞüÑÜS:ADNa
orada savaştım. Ordusunu
sançtım. Baş eğen baş eğdi, bodun oldu.
:niKRB:nib:ATLSIQ:NGRK:NPRUY:IDoq:eHls:itlö:emglö
:NIKRaB:NİBe:ATLıSIK:NaGRaK:NaPıROY:IDOK:EÑeLeS:İTLÖ:EMGüLÖ
Ölen öldü. Seleñe’den
aşağıya yürüyerek Karğan geçidinde evini, barkını
:ürgli:gr:eçZüy:rbtl:RGYU:IDG:AKşy:…..:MDZOB:AJ
:ÜReGLİ:GiRe:EÇZÜY:ReBeTLi:RuGYU:IDGa:AKŞıY:…:MuDZOB:ADNa
orada bozdum. …
ormanına çıktı. Uygur ilbaşısı yüz kadar erle Doğu’ya
:…..:IDRB:pZt
:…:IDRaB:PiZeT
kaçıp gitti. …..
:mtgi:PL:GIKLiy:LO:itr:ÇA:NDOB:Xrüt:it…38
:MiTtiGİ:PıLa:GIKLIY:LO:İTRe:ÇA:NuDOB:KÜRÜT:İT…
…ti. Türk bodunu aç
idi. O at sürüsünü alıp doyurdum.
:pnkö:itrik:AKÇGBT:PZt:ZGO:AMŞY:tröt:IqTR:ZTO
:PüNüKÖ:İTRİK:AKÇaGBaT:PiZeT:ZuGO:AMıŞaY:TRÖT:IKUTRa:ZuTO
Otuzdört yaşımda Oğuz
kaçıp Çin’e girdi. Öfkelenip
:glrbtl:ik:MTL:AJ:niZTOY:niLGO:…..:NKUS:mdlüs
:GiLReBeTLi:İKi:MıTLa:ADNa:NIZuTOY:NILGO:…:NuKUS:MiDeLÜS
ordu yürüttüm. Soyunu,
…., oğlunu, karısını orada aldım. İki ilbaşılı
…..:NDOB
…:NuDOB
bodun …..
:IBS:ügd:IÇBLY:itrök:AKNGK:ÇGBT:NDOB:IBTT39
:IBaS:ÜGDe:IÇaBaLaY:İTRÖK:AKNaGaK:ÇaGBaT:NuDOB:IBaTaT:…
….. Tatabı bodunu, Çin
kağanının buyruğuna girdi. Elçisi, iyi sözü,
:MDZOB:AJ:GNDOB:mdlüs:NYY:nyit:ZMlk:igtü
:MuDZOB:ADNa:GuDuNOB:MiDeLÜS:NıYaY:NiYİT:ZeMLeK:İGüTÖ
yakarışı gelmiyor diye
yazın ordu saldım. Bodununu orada bozdum.
:…NOq:ADşiy:NKRDK:itlk:plrit:isüs:…..:niSIKLiy
:…NOK:ADŞIY:NaKRıDaK:İTLeK:PiLiRİT:İSÜS:…:NISIKLIY
At sürüsünü … ordusu toparlanıp geldi. Kadırkan ormanında kon… .
:APT:NDOB:qlrk:eyrib:iJOq:URHIBUS:ürHry:AHKG…40
:APaT:NuDOB:KuLRaK:EYiRİB:ITNOK:URaÑIBUS:ÜReÑiRiY:AÑıKaG…
…ğakıña, yerine doğru,
suyuna doğru kondu. Güney’de Karluk bodununa doğru
:qY:rbtl:qLRK:…..:IDRB:MTI:GRTMY:NDUT:pit:elüs
:KoY:ReBeTLi:KuLRaK:…:IDRaB:MıTI:GıRaTMaY:NuDUT:PİT:ELÜS
ordu yürüt deyip Tudun
Yamtar’ı gönderdim. … Karluk ilbaşısı yok
…..:AKNGRoq:rib:isni:ŞMLOB
…:AKNaGROK:RİB:İSiNİ:ŞıMLOB
olmuş, kardeşi bir korgana
:çü:ik:uGroq:mdlüs:pit:nYTF
:IN:idmlk:IŞKR:…..41
:ÇÜ:İKi:UGıROK:MiDeLÜS:PİT:NıYaTıNYa:INa:İDeMLeK:IŞıKRa:…
….. vergisi gelmedi.
Onu korkutayım deyip ordu yürüttüm. Koruyucusu iki üç
:idgö:pit:itlk:MNGK:NDOB:ARK:IDRB:pZt:nglsik
:İDGÖ:PİT:İTLeK:MıNaGaK:NuDOB:ARaK:IDRaB:PiZeT:NeGLiŞİK
kişiyle kaçıp gitti.
(Onun) Kara bodunu “Kağanım geldi” deyip (beni) övdü.
:…GLT:gçik:mtrib:TA:AK…
:…GıLTa:GiÇİK:MiTRİB:TA:AK…
…ka ad verdim. “Küçük” adlı…