LATİN YAZISI İLE BİLGE KAĞAN BEÑGÜ TAŞI’NIN ÇEVİRİSİ

1. yüz. (Doğu yüzü)

1- Teñri teg Teñri yaratmış Türk
Bilge Kağan; Sözüm: Babam Türk Bilge ..nda al..tı Sir, Tokuz Oğuz, İyi Ediz
otağlı beğleri, bodunu .. Türk Teñri ..

2- üstüne kağan oturdum.
Oturduğumda ölürcesine sıkılan Türk beğleri, bodunu, silkinip, sevinip, yere
bakan gözü yukarı baktı. Bu çağda kendim oturup bunca ağır töreyi dört yandaki
………. etdim. Üstte Kök Teñri, altta yağız yer kılındığında ikisi arasında
kişi oğlu kılınmış.

3- Kişi oğlunun da üstüne atalarım
Bumın Kağan, İstemi Kağan oturmuş. Oturunca Türk Bodunu’nun ilini, töresini
tutu vermiş, edi vermiş. Dört yan hep yağı imiş. Ordu gönderip dört yandakı
bodunu hep almış, hep bağlamış. Başlıya baş eğdirmiş, dizliye diz çöktürmüş.
Doğu’da Kadırkan ormanına kadar, Batı’da

4- Temirkapı’ya kadar kondurmuş.
İkisi arasında pek düzensiz Kök Türk öylece oturur imiş. Bilge kağan imiş. Alp
kağan imiş. Buyruğu bile bilge imiş gerçek, alp imiş gerçek. Beğleri bile,
bodunu bile düz imiş. Onun için ili öyle tutmuş gerçek. İli tutup töre
düzenlemiş. Kendisi öylece ölümü bulmuş.

5- Yasçı, ağlayıcı, Doğu’da, gün
doğusunda Böklü Çül’lü İl, Çin, Tibet, Apar, Rum, Kırgız, Üç Kurıkan, Otuz
Tatar, Kıtayn, Tatabı, bunca bodun gelerek ağlamış, yaslanmış. Öyle ünlü kağan
imiş. Ondan sonra, kardeşi kağan olmuş gerçek. Oğulları kağan olmuş gerçek.
Ondan sonra kardeşi, ağabeği gibi

Devamını oku

BİLGE KAĞAN BEÑGÜ TAŞI (Tüm Yüzleri) Türk Yazısı İle

:Xrüt:MHK:MBS:NGK:Aglib:Xrüt:şmTRY:IrHt:gt:IrHt1

:Irlgb:glükrk:Zd:iy:ZGU:ZKUT:rIs:IT..L:AJ..:Aglib

:. .IrHt:Xröt:.
.:INDUB

:rlgb:Xrüt:amGNKS:EÇiÇtlö:amqTRLO:MTRLO:NGK:EZÜ2

:MZÜ:Ekdüb:Itrükrgüy:IZÜk:şmTHUT:Pnbs:prg:NDOB

:IrHt:kök:eZÜ:mdti:.:IKDHLuB:trüt:grüt:RG:ECUB:PRLU

:smNLIK:ILGO:IsIk:AR:nik:aDqJLIK:Ry:ZGY:ARS

:ŞMRLO:NGK:ImtsI:NGK:NMUB:MAP:MÜÇ:EZÜ:AJILGO:IsIk3

:smrib:iti:smrib:ATUT:nisürüt:nili:HNDOB:Xrüt:NPRLO

:GNDUB:IKDHLuB:trüt:nplüs:üs:smr:IGY:POK:HLOB:tröt

:smrüküs:ggçZIt:smrJXy:GGLŞB:smLiK:ZB:pok:smL:POK

:Ürik:igt:AKŞIy:NKRDK:ülgli

Devamını oku

BİLGE KAĞAN BEÑGÜ TAŞI… 6. yüz. (GÜNEY BATI YÜZÜ)

:GKRB:ACUB:mdtib:ngit:GLOY:nigtib:NGK:eglib… :GıKRaB:AÇNUB:MiDiTİB:NiGİT:GuLOY:NİGiTİB:NaGaK:EGLİB… … Bilge Kağan’ın (bu) yazısını (ben) Yoluğ Tigin yazdım. Bunca anıtı, :tröt:IqTR:Y:nm:ngit:GLOY:isiT:NGK…:GZU:gZdb :TRÖT:IKUTRa:Ya:NeM:NiGİT:GuLOY:ISITa:NaGaK…:GuZU:GiZiDeB süsü, bezemeyi … kağanın yeğeni Yoluğ Tigin , ben, (bir) ay, dört :…GY:mtZdb:mditib:PRLO:nük :…GaY:MiTeZiDeB:MiDİTİB:PuRuLO:NÜK gün oturup yazdım, süsledim. Yağ…

BİLGE KAĞAN BEÑGÜ TAŞI… 4. yüz. (KUZEY YÜZÜ)

:MTRLO:ekdöb:NGK:eglib:Xrüt:ŞMLOB:edirHt:gt:irHt1

:MıTRuLO:EKDÖB:NaGaK:EGLİB:KÜRÜT:ŞuMLOB:EDİRÑeT:GeT:İRÑeT

Teñri gibi Teñride olmuş
Türk Bilge kağan bu çağda oturdum.

:MŞGO:ikrib:MNLGO:mnügy:ni:UYLU:dis:itküt:NMBS

:MuŞuGO:İKiRİB:MıNaLGO:MüNÜGeY:Nİ:UYaLU:DİŞe:İTeKÜT:NıMıBaS

Sözümü iyice işit. En
çok kardeş yeğenim, oğlum, bütün soyum,

:ZTO:rlgb:qRYUB:TKRT:AYRIy:rlgb:TIPDŞ:eyrib:MNDOB

:ZuTO:ReLGeB:KURYUB:TaKRaT:AYıRIY:ReLGeB:TIPDaŞ:EYiRİB:MuNuDOB

bodunum, Güney’deki
şadpıt beğleri, Kuzey’deki tarkat buyruk beğleri, Otuz

:IDGTK:dis:itügd:nMBS:OB:INDOB:irlgb:ZGO:ZuqT:RTT

:IDGıTaK:DİŞi:İTÜGDe:NıMıBaS:UB:INuDOB:İReLGeB:ZuGO:ZUKOT:RaTaT

Tatar, Dokuz Oğuz
beğleri, bodunu bu sözümü iyice işit. Katıca

:nük:ürgli:ALHIt

:NÜK:ÜReGLİ:ALÑIT

dinle. Doğu’da gün

:AHIQsTB:nük:IRGIRUq:URHIsUTRO:nük:ürgrib:AHKSGOT2

:AÑIKISTaB:NÜK:IRaGIRUK:URaÑISUTRO:NÜK:ÜReGiRİB:AÑıKıSGOT

doğusuna, Güney’de gün
ortasına, Batı’da gün batısına,

:rrök:aHM:POK:NDOB:ikrçi:AJ:URHIsUTRO:nüt:IRGRIy

:RüRÖK:AÑaM:POK:NuDOB:İKeRÇİ:ADNa:URaÑISUTRO:NÜT:IRaGıRIY

Kuzey’de gece ortasına,
onların içindeki bodun(lar) hep bana (iş) görür.

:nXtö:NGK:Xrüt:qY:GF:ITM:LO:mdti:POK:NDOB:ACUB

:NeKÜTÖ:NaGaK:KÜRÜT:KOY:GıNYa:ITMa:LO:MiDTİ:POK:NuDOB:AÇNUB

Bunca bodunu hep
düzenledim. Şimdi onun gibisi yok. Türk kağanı Ötüken

:mdlüs:igt:AKIZY:HUJŞ:ürgli:qY:HUB:etli:RSRLO:şiy

:MiDeLÜS:İGeT:AKIZaY:ÑUTNaŞ:ÜReGLİ:KOY:ÑUB:ETLİ:RaSRuLO:ŞIY

ormanında
oturursa
ilde tasa yok (olmaz). Doğu’da Şantuñ ovasına kadar ordu saldım.

:ZuqT:ürgrib:mdmgt:gçik:AKYULT

:ZUKOT:ÜReGiRİB:MiDeMGeT:GiÇİK:AKYULaT

Taluy’a geçip ulaşmadım. Güney’de Dokuz

Devamını oku

BİLGE KAĞAN BEÑGÜ TAŞI… 3. yüz. (GÜNEY YÜZÜ)

:ikli:güs:Hib:ity:IqTR:nmüt:rib:isüs:GLT:ÇGBT:………..1

:İKLİ:GÜS:ÑİB:İTiY:IKUTRa:NeMÜT:RİB:İSÜS:GıLTa:ÇaGBaT:………..

 … Çin atlı ordusunun onyedibin
erini ilk

:plk:…ib:mtrlö:poq:nük:iJk:nisüs:GDY:mtrlö:nük

:PiLeK:…İB:POK:NÜK:İTNiKi:NİSÜS:GaDaY:MüTRüLÖ:NÜK

 gün öldürdüm. Yayan ordusunu
ikinci gün hep öldürdüm. Bi… gelip

:…DRB

:…DraB

vard… .

:APT:FTIQ:NŞIQ:AMŞY:zks:iqTR:ZTO:mdlüs:ILOY:…………..2

:APaT:NYaTIK:NıŞIK:AMıŞaY:ZiKeS:IKUTRa:ZuTO:MiDeLÜS:ILOY:……….

 ….. yol ordu saldım. Otuzsekiz
yaşımda kışın Kıtayn üstüne

:mdlüs:APT:IBTT:NZY:IMŞY:ZKOT:iqTR:ZTO:………:mdlüs

:MiDeLÜS:APaT:IBaTaT:NıZaY:AMıŞaY:ZuKOT:IKUTRa:ZuTO:…..:MiDeLÜS

ordu saldım. ….. . Otuzdokuz yaşımda yazın Tatabı üstüne ordu
saldım.

Devamını oku

BİLGE KAĞAN BEÑGÜ TAŞI… 2. yüz. (GÜNEY DOĞU YÜZÜ)

:ekşdö:itiy:ilnük:ilnüt:PROY:üs:URGOY:gHü:köX … :EKŞüDÖ:İTİY:İLNÜK:İLNÜT:PıROY:ÜS:URuGOY:GüÑÖ:KÖK… Kök Öñ’ü yürüyerek ordu yürütüp, geceli gündüzlü yedi çağda :…:igt:eknçk:sb…k:gir:IÇGLOY:pgt:AKKROÇ:mdçk:ZSBUS :…:İGeT:EKNiÇeK:SeB…K:GİRe:IÇGıLUY:PiGeT:AKKaROÇ:MiDÇeK:ZuSBUS Susuz’a geçtim. Çorak’a ulaşıp yağmacı er(ler)i k…bes Keçin’e kadar … .

BİLGE KAĞAN BEÑGÜ TAŞI… 1. yüz. (DOĞU YÜZÜ)

:Xrüt:MHK:MBS:NGK:Aglib:Xrüt:şmTRY:IrHt:gt:IrHt1

:KÜRÜT:MıÑaK:MıBaS:NaGaK:EGLİB:KÜRÜT:ŞıMTaRaY:İRÑeT:GeT:İRÑeT

Teñri teg Teñri yaratmış
Türk Bilge Kağan; Sözüm: Babam Türk

:Irlgb:glükrk:Zd:iy:ZGU:ZKUT:rıs:IT..L:AJ..:Aglib

:İReLGeB:GüLÜKeReK:ZiDe:İYi:ZuGO:ZuKOT:RİS:IT..La:ADN..:EGLİB

Bilge ..nda al..tı Sir,
Tokuz Oğuz, İyi Ediz otağlı beğleri,

:.
.IrHt:Xröt:. .:INDUB

:..İRÑeT:KÜRÜT:..:INuDOB

bodunu .. Türk Teñri ..

Devamını oku